کدنویسی Vibe Coding

کدنویسی “Vibe” یا حسی چیست و از کجا آمده است؟چرا باید هرچه سریعتر شروع به فراگیری آن کرهوش مصنوعی در حال تغییر روش‌های سنتی برنامه‌نویسی است

هوش مصنوعی در حال تغییر روش‌های سنتی برنامه‌نویسی است.

کدنویسی حسی از کجا آمده است؟در دنیای امروز، AI در حال تغییر روش‌های سنتی برنامه‌نویسی است.بسیاری از افراد بدون دانش فنی علاقه‌مندند که اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای خود را بسازند، اما یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Python، JavaScript یا SQL برای آن‌ها سخت و زمان‌بر است.

‏اینجاست که کدنویسی حسی (Vibe Coding) وارد می‌شود!این روش به افراد کمک می‌کند تا به جای نوشتن دستی کد، از هوش مصنوعی برای ساخت و اصلاح برنامه‌ها استفاده کنند. یعنی شما ایده‌تان را با زبان طبیعی بیان می‌کنید و هوش مصنوعی آن را تبدیل به کد می‌کند. ولی باید پرامپت را درک کنید

‏کدنویسی وایب چطور کار می‌کند؟

✅شما نقش هدایتگر را دارید، نه یک برنامه‌نویس حرفه‌ای!

✅باید بتوانید AI را در مسیر درست هدایت کنید

✅خطاهای آن را اصلاح کنید و از آن بخواهید کدهای بهینه تولید کند.

✅این مهارت شبیه به همکاری با یک برنامه‌نویس انسانی است،ولی با AI سروکار دارید.

‏چالش‌های این مهارت و راهکارهای آن

1. شناخت محدودیت‌های AI🔴هوش مصنوعی هنوز همه‌چیز را نمی‌داند!اگرچه می‌تواند کدهای بسیار خوبی بنویسد، اما گاهی دچار خطا می‌شود یا راه‌حل‌های غیربهینه ارائه می‌دهد.در این روش شما با آزمون خطا یادمیگرید که چگونه این مهارت را مدیریت کنید.

‏🎯 مثال:فرض کنید AI برای شما یک وب‌سایت ساده می‌سازد، اما دکمه‌های آن کار نمی‌کنند.در این حالت، شما فقط باید در حد شناخت اولیه عملکرد جاوااسکریپت به کد مسلط باشید که به سادگی می‌توانید در 1-2 آموزش یوتیوب آن را فرا بگیرید و سپس فقط فرمان دهید تا AI خط به خط آن را بنویسد.

‏ 2. یادگیری نحوه صحبت با AIبرای گرفتن خروجی‌های دقیق، باید بتوانید دستورات خود را واضح بیان کنید.اگر خیلی کلی صحبت کنید، AI ممکن است کد اشتباهی تولید کند.

‏🎯 مثال:❌ نادرست: «یک وب‌سایت برای من بساز!»

✅ درست: «یک صفحه وب ساده با یک فرم ثبت‌نام بساز که شامل نام، ایمیل و رمز عبور باشد.»در مرحله بعد به سراغ قسمت‌های دیگر صفحه و مکانیسم‌های آن بروید، به این ترتیب هوش مصنوعی به خوبی با شما کار خواهد کرد.

‏ 3. تصحیح و بهبود کدهاگاهی کدی که AI تولید می‌کند نیاز به اصلاح و بهینه‌سازی دارد. شما باید یاد بگیرید که خطاها را شناسایی کنید، مشکلات را دقیق توضیح دهید و AI را برای تصحیح آن هدایت کنید.🔎 اما مشکل کجاست؟بسیاری از افراد نمی‌دانند چگونه درخواست اصلاح کد را ‏به‌درستی بیان کنند. در نتیجه، هوش مصنوعی یا اشتباهات را متوجه نمی‌شود یا اصلاحات ناقصی انجام می‌دهد.
🎯بیایید چند مثال واقعی را بررسی کنیم:
مثال 1: بارگزاری کند صفحه
🔸مشکل: فرض کنید AI یک سایت را طراحی کرده، اما تصاویر خیلی دیر لود می‌شوند و سرعت سایت پایین آمده است.

‏❌ درخواست نادرست: “چرا سایت کند است؟ درستش کن!” (این درخواست خیلی کلی است و AI ممکن است مشکل را اشتباه متوجه شود.)✅ درخواست صحیح:”تصاویر در سایت به کندی بارگذاری می‌شوند. بررسی کن که آیا از روش مناسبی برای لود تصاویر استفاده شده یا نه؟ قبل از اصلاح هر قسمت توضیح دهید.

‏🔸 مشکل: API شما درخواست‌های زیادی دریافت می‌کند و باعث Crash شدن سرور می‌شود.❌ درخواست نادرست: “API من کار نمی‌کند، درستش کن!” (خیلی مبهم است.)✅ درخواست صحیح:”API من در صورت دریافت درخواست‌های زیاد به‌طور ناگهانی از کار می‌افتد. باید یک مکانیزم rate limiting…

‏اضافه کنی تا هر کاربر حداکثر 5 درخواست در ثانیه ارسال کند. همچنین بررسی کن که آیا درخواست‌های طولانی‌مدت به‌درستی مدیریت می‌شوند یا نه.”🎯 نتیجه: AI حالا می‌داند که مشکل از حجم زیاد درخواست‌ها است و می‌تواند یک محدودیت منطقی برای درخواست‌های کاربران اعمال کند.

‏🔸 چگونه بهترین درخواست را بنویسیم؟🔹 از AI بخواهید مشکل را برایتان توضیح دهد.🔹 مشکل را دقیق مشخص کنید! (مثلاً نگویید “کد من کار نمی‌کند”، بلکه توضیح دهید کدام بخش مشکل دارد.)🔹 راه‌حل پیشنهاد دهید (مثلا سرعت سایت پایین است، بگویید دلایل را لیست کند و بعد پیشنهاد دهید.)

‏📌 4. در اختیار داشتن ابزارهای موردنیازبرای اجرای کدهای تولیدشده توسط AI، به ابزارهایی مثل فضای ذخیره‌سازی، پایگاه داده، و سرور پردازشی نیاز دارید. باید بدانید چطور این ابزارها را فراهم کنید تا بتوانید از کدهای تولیدشده استفاده کنید.مثال…

‏🎯 مثال: اگر از AI بخواهید یک اپلیکیشن چت بسازد،🔹 باید بدانید که بهترین زبان برای چنین کاری چیست و بزرگان از چه چیزی استفاده می کنند.🔹 باید فضایی برای ذخیره پیام‌ها (مثلاً Firebase یا MySQL) داشته باشید!🔹 باید بدانید که چطور این ابزارها را به هم متصل کنید!

‏🔹 باید امنیت را در نظر بگیرید! مثلاً رمزگذاری پیام‌ها و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به پایگاه داده.می‌توانید از JWT یا OAuth برای احراز هویت استفاده کنید.🔹 باید برنامه را در محیط واقعی اجرا کنید!یعنی نیاز به سرور دارید تا اپلیکیشن شما همیشه در دسترس باشد.

‏بطور کلی کدنویسی حسی یک مهارت جدید است، به‌ویژه برای افرادی که با مفاهیم پایه کدنویسی آشنایی ندارند.برای تسلط بر این مهارت، باید به نکات زیر توجه کنید:✅ درک محدودیت‌های عامل‌های کدنویسی هوش مصنوعی ابزار قدرتمندی است، اما همه‌چیز را نمی‌داند!…

‏پس محدودیت‌هایی در فهم کد، خطاها و عملکرد آن وجود دارد. شما باید این محدودیت‌ها را بشناسید تا بتوانید بهتر با آن تعامل کنید.✅ وادار کردن AI به توضیح ساده برای یادگیری بهتر،از AI بخواهید که با زبان بسیار ساده توضیح دهد.مثلا اگر از مفاهیم پیچیده‌ای مثل API یا پایگاه داده..

‏صحبت می‌کند، بگویید: 🗣️ «لطفاً این را طوری توضیح بده که انگار من یک دانش‌آموز 10 ساله هستم!»چرا کدنویسی احساسی مهارت مهمی است؟✅ به افراد غیرتکنیکی کمک می‌کند تا بدون نیاز به یادگیری عمیق برنامه‌نویسی، ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل کنند.

‏ باعث می‌شود توسعه نرم‌افزار سریع‌تر و آسان‌تر شود.

✅ به شما امکان می‌دهد با AI همکاری واقعی و همزیستی کنید.توضیحات بالا نه برای آموزش بلکه برای شناخت کدنویسی Vibe است، اگر شما یک وایبر هستید یا می‌خواهید وایبر شوید به نکات مهم ادامه توجه نمایید:

‏1️⃣تسلط بر “تعریف مسئله”:به جای تمرکز بر جزئیات پیاده‌سازی، مهارت خود را در شکستن مسائل پیچیده به وظایف کوچک و قابل فهم برای هوش مصنوعی تقویت کنید.این مهم‌ترین بخش است! زیرا AI کد را می‌نویسد، اما شما معمار اصلی هستید.

‏2️⃣مهندسی پرامپت:یاد بگیرید چگونه دستورات دقیق، واضح و مشخصی به هوش مصنوعی بدهید.این مانند صحبت کردن با یک همکار بسیار باهوش اما بی‌تجربه است. هر چه دستور شما بهتر باشد، خروجی بهتری دریافت می‌کنید.با مثال های متعدد و تست و خطا، بهترین روش را برای خود پیدا کنید.

‏3️⃣تفکر انتزاعی سطح بالا:به جای غرق شدن در سینتکس کد، بر روی معماری کلی سیستم، جریان داده‌ها و منطق برنامه تمرکز کنید.هوش مصنوعی جزئیات را پر می‌کند، شما دید کلی را حفظ می‌کنید.

‏4️⃣درک “زبان” AI:هر مدل “زبان” خاص خود را دارد.منظور از زبان، نحوه‌ی درک و پردازش فرمان‌ها توسط هوش مصنوعی است. برای مثال، برخی مدل‌ها به توضیحات دقیق و جزئی‌نگر بهتر پاسخ می‌دهند، در حالی که برخی دیگر با فرمان‌های کلی و مفهومی بهتر کار می‌کنند.

‏5️⃣آزمون و خطا:در وایب، فرآیند توسعه بر پایه آزمون و خطاست.زمانی که AI کد می‌نویسد و اصلاح می‌کند، شما نیز باید به طور مداوم آن را ارزیابی کنید، بازخورد دهید و دستورات جدیدی برای بهبود خروجی‌ها ارائه کنید.این تعامل مداوم باعث بهبود کد و مهمتر، درک شما از کدنویس می‌شود.

‏و اما مهمترین ابزار vibe کدینگ چیست؟اینجا لیستی از آن آمده است:

  • 1. ابزار Copilot: ابزار تکمیل کد مبتنی بر OpenAI که با پیشنهاد قطعات کد، توابع کامل و رفع اشکال کمک می‌کند.یکپارچه با Visual Studio Code، JetBrains و Neovim، و..
  • ‏2. نرم افزار Cursor AI:محیط توسعه هوش مصنوعی که کدنویسی را ساده‌تر می‌کند. تغییرات پیشنهادی را با بررسی کاربر اعمال می‌کند و امکان اصلاحات سریع را می‌دهد.تقریبا مهمترین ابزار وایب این روزها “Cursor” است که فقط با کامنت‌گذاری یا… می‌تواند اپ های حرفه ای بنویسد!
  • ‏3.نرم افزار Windsurf by Codeium:محیط توسعه هوش مصنوعی که به‌صورت همزمان با توسعه‌دهندگان کار می‌کند و قابلیت ویرایش چندفایلی و درک عمیق از زمینه کد را ارائه می‌دهد و بسیار عملکردش نزدیک به Cursor AI است.

‏ابزار CodeGeeX:ابزار تولید و تکمیل کد هوشمند که از +20زبان برنامه‌نویسی پشتیبانی می‌کند. با مدل هوش مصنوعی اختصاصی، پیش‌بینی‌های دقیقی ارائه می‌دهد

‏ابزار Replit:یک محیط توسعه AI است که به کاربران امکان می‌دهد کدها را فوری در فضای ابری اجرا کنند.این پلتفرم برای “Vibe Coding” مناسب است و اشتراک‌های مختلفی از جمله رایگان با امکان ایجاد پروژه‌های خصوصی، دسترسی به مدل های AI و ساخت اپلیکیشن با پرامپت را ارائه می‌دهد.

‏ابزار Trae:یک محیط توسعه نرم‌افزار مجهز به هوش مصنوعی است که به توسعه دهندگان امکان می‌دهد در یک محیط مدرن و کاربرپسند کدهای خود را حتی در حالت “Vibe” توسعه دهند.این نرم‌افزار با بهره‌گیری از AI، فرآیند تولید و تکمیل کد را بصورت رایگان انجام میدهد.